Μετά από ορισμένα αεροπορικά ατυχήματα με εμπορικά αεροπλάνα, πιθανότατα έχετε ακούσει ότι οι πρώτες ενέργειες που έγιναν είναι αυτές της έρευνας, διάσωσης και περισυλλογής επιβαινόντων αεροπλάνων, αλλά και έρευνας και ανάκτησης μαύρων κουτιών. Αλλά, προς έκπληξη ορισμένων, τα μαύρα κουτιά στην αεροπορία είναι βαμμένα πορτοκαλί. Αν είστε περίεργοι, σας προσκαλούμε να διαβάσετε για την ιστορία του «μαύρου κουτιού».
Από την εφεύρεσή του και σε όλη την εξέλιξή του από τη δεκαετία του 1950, το «μαύρο κουτί» ήταν ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση και τη βελτίωση της ασφάλειας των εμπορικών αεροσκαφών. Οι ειδικοί στην προμήθεια εξαρτημάτων Artemis Aerospace εξερευνούν αυτό το βασικό κομμάτι του εξοπλισμού και πώς έχει εξελιχθεί στη σύγχρονη τεχνολογία που χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία σήμερα.
Τα «μαύρα κουτιά» ενός αεροπλάνου έχουν επίσημα δύο διακριτά ονόματα: Flight Data Recorder (FDR) και Cockpit Voice Recorder (CVR).
Τα πρώτα μαύρα κουτιά, κυριολεκτικά, εμφανίστηκαν γύρω στη δεκαετία του 1950 και είχαν μέσα μια μαγνητική ταινία στην οποία καταγράφονταν τα δεδομένα πτήσης. Ήταν πυρίμαχα κουτιά, βαμμένα μαύρα, για την προστασία της μαγνητικής ταινίας. Ο όρος «μαύρο κουτί» έγινε δημοφιλής από τους Βρετανούς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πρόβλημα με τα μαύρα κουτιά εκείνες τις μέρες ήταν η χαμηλή ορατότητα και ήταν δύσκολο να εντοπιστούν μετά από αεροπορικά δυστυχήματα. Στο πλαίσιο αυτό, οι κανονισμοί όριζαν ότι όλα τα καταγραφικά πτήσης θα πρέπει να είναι βαμμένα με «διεθνές πορτοκαλί» για να φαίνονται πιο εύκολα σε περίπτωση ατυχήματος. Αν και το χρώμα στο οποίο βάφτηκαν άλλαξε, το όνομα των καταγραφέων παρέμεινε ως «μαύρα κουτιά». Προς το παρόν μπορούμε να συσχετίσουμε το όνομα με κάτι κακό, επειδή είναι προσβάσιμο μόνο μετά από αεροπορικά δυστυχήματα ή πιο σοβαρά περιστατικά.
Αν και τα πρώτα μαύρα κουτιά εφευρέθηκαν από τον Αυστραλό επιστήμονα Ντέιβιντ Γουόρεν, το αρχαιότερο γνωστό σχέδιο έγινε από τον Φρανσουά Χουσενό και τον Πωλ Μποντοέν στο Κέντρο Δοκιμών Πτήσης Marignane στη Γαλλία το 1939.
Μέχρι τη δεκαετία του 1950, οι καταγραφείς πτήσης χρησιμοποιούνταν κυρίως σε στρατιωτικά αεροσκάφη. Ωστόσο, το 1953 το πρωτότυπο FDR του Ντέιβιντ Γουόρεν "The ARL Flight Memory Unit" σχεδιάστηκε ειδικά για έρευνες μετά από ατύχημα πολιτικών αεροσκαφών και ήταν το πρώτο που κατέγραψε φωνές στο πιλοτήριο καθώς και αναγνώσεις οργάνων.
Καθώς οι εγγραφές έγιναν ψηφιοποιημένες, αυτό είχε ως αποτέλεσμα το FDR και το CVR να συνδυάζονται σε μια ενιαία μονάδα που ονομάζεται CVDR.
Τα περισσότερα εμπορικά αεροσκάφη είναι πλέον επιπρόσθετα εξοπλισμένα με QAR (ταχείας πρόσβασης καταγραφέας), πράγμα που σημαίνει ότι τα δεδομένα μπορούν να προσπελαστούν γρήγορα σε περίπτωση λιγότερο σοβαρών συμβάντων, όπως απρογραμμάτιστες αποκλίσεις που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση.
Τα σημερινά συστήματα ελέγχονται ψηφιακά και περιλαμβάνουν ενσωματωμένο εξοπλισμό δοκιμών που καταγράφει την απόδοση του αεροσκάφους. Αυτό σημαίνει ότι τα πιθανά προβλήματα μπορούν να εντοπιστούν και να επιλυθούν πριν συμβεί ένα περιστατικό, κάνοντας τα αεροπορικά ταξίδια ακόμα πιο ασφαλή και αποτελεσματικά.
Τα μαύρα κουτιά έχουν εξελιχθεί και τα συστήματα παρακολούθησης έχουν τελειοποιηθεί. Για παράδειγμα, τα FDR είναι εξοπλισμένα με έναν υποβρύχιο φάρο εντοπισμού που ενεργοποιείται αυτόματα όταν συμβεί ένα περιστατικό και το αεροσκάφος φτάσει στο νερό.
Και το μέλλον στην αεροπορία θα είναι σίγουρα πιο ασφαλές. Το NTSB των ΗΠΑ (Εθνικό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών) ασκεί εδώ και καιρό πιέσεις για την εγκατάσταση συσκευών εγγραφής βίντεο στο πιλοτήριο για τη βελτίωση της ποιότητας των πληροφοριών που μπορούν να συλλεχθούν μετά από ένα περιστατικό. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν χωρίς διαμάχες και η ALPA (Airline Pilots Association) έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο.
Ό,τι κι αν επιφυλάσσει το μέλλον για τους καταγραφείς δεδομένων πτήσης, θα συνεχίσουν να είναι κρίσιμοι για τη διατήρηση της ασφάλειας των αεροπορικών ταξιδιών.